مرکز تلفن تحت شبکه
(IP Telephony – IPPBX – VoIP)
مرکز تلفن VoIP
PBX (برگرفته از Private Branch eXchange) که با نام سانترال (Central) نیز خوانده می‌شود، یک سیستم قابل اتصال به مرکز تلفن مخابراتی یا PSTN (برگرفته از Public Switch Telephony Network) برای توزیع خطوط مخابراتی در سازمان‌ها یا کسب و کارها میان داخلی‌های آن سازمان می‌باشد.
مرکز تلفن تحت شبکه، مرکز تلفن VoIP یا IP-PBX (برگرفته از Internet Protocol – Private Branch eXchange) که البته با نام‌های IP Telephony یا VoIP نیز خوانده می‌شود، همان مرکز تلفن یا PBX بوده که بر اساس ساختار شبکه طراحی شده است، یا به عبارتی دیگر قابلیت اتصال در بستر شبکه را داشته و با پروتکل‌های شبکه برای انتقال صدا، تصویر و یا پیام‌های چند رسانه‌ای سازگاری دارد.
VoIP
* لازم به ذکر است که دو نام‌گذاری یاد شده یعنی IP Telephony و VoIP، به طور تخصصی بیان‌گر مفاهیم دیگری هستند که به اشتباه رایج مترادف با IP-PBX خوانده می‌شوند.
یک مرکز تلفن تحت شبکه که البته با نام مرکز تلفن آی پی هم خوانده می‌شود، به طور کامل از تمام قابلیت‌های مرکز تلفن سنتی پشتیبانی می‌کند و اضافه بر آن خود نیز دارای قابلیت‌های بسیار می‌باشد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- پشتیبانی از صدا، تصویر و پیام‌های چند رسانه‌ای
- یکپارچگی مراکز تلفن یک سازمان در نقاط مختلف
- حذف محدودیت‌های جغرافیایی کاربران
- کاهش هزینه‌های اتصال با حذف سیم کشی مستقل برای ارتباط‌های تلفنی با استفاده از بستر شبکه
- مدیریت متمرکز و یکپارچه
- کاهش هزینه‌های توسعه با امکان به اشتراک‌گذاری منابع مخابراتی در گستره سازمان
- کاهش فضای فیزیکی محل نصب
- امکان اتصال و مدیریت از راه دور
- امکان یکپارچگی ساختار ارتباطی با منابع اطلاعاتی مانند بانک‌های اطلاعاتی
- کاهش هزینه‌های نگهداری
- انعطاف‌پذیری و قابلیت توسعه آسان
امروزه استفاده از مراکز تلفن تحت شبکه برای سازمان‌ها و کسب و کارها با توجه به مزایای اشاره شده در بالا یک ضرورت است. با توجه به این که مراکز تلفن تحت شبکه موجب یکپارچگی در ساختارهای ارتباطی و اطلاعاتی می‌شود و همچنین با در نظر گرفتن دیگر مزایا از جمله چابکی سازمان که بسیار مورد توجه مدیران امروزی می‌باشد، ما استفاده از مراکز تلفن تحت شبکه را به کسب و کارها پیشنهاد می‌کنیم.
اجزای مرکز تلفن تحت شبکه
( SERVER - GATEWAY - TERMINAL )
SERVER
مرکز تلفن
سرور مرکز تلفن تحت شبکه مهم‌ترین بخش از این راه‌کار است که وظیفه‌ی آن مدیریت سایر اجزا و ساختارهای ارتباطی می‌باشد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از تعریف خطوط و داخلی‌ها، ارائه‌ی مجوزهای دسترسی، دریافت و مدیریت تماس‌های ورودی و توزیع آن‌ها بر اساس ساختار طراحی شده و یا ارسال آن‌ها به مقصدی دیگر، ارائه دسترسی‌های لازم برای ایجاد تماس‌های خروجی کاربران، تعریف سطوح دسترسی‌ها، زمان‌بندی‌های کاری و به طور کلی تمامی پردازش‌هایی که در یک ساختار ارتباطی مورد نیاز است.
در حال حاضر و متناسب با نوع ساختارهای ارتباطی و حجم تماس‌های یک سازمان دو دسته سرور برای مرکز تلفن تحت شبکه وجود دارد که مزایا و ویژگی‌های هر کدام به طور جداگانه مختص به شرایطی است که از آن‌ها استفاده می‌شود.
نوع اول نرم افزارهایی مدیریت ارتباطات هستند که توسط افراد متخصص بر روی سرور نصب و راه اندازی می‌شوند. به طور عمومی این سرور متناسب با میزان و حجم تماس‌ها و گستردگی ساختار ارتباطی می‌تواند از یک سرور با مشخصاتی نزدیک به یک PC تا یک سرور واقعی با مشخصات و ویژگی‌های یک سرور، انتخاب شود. با نصب نرم افزار مدیریت ارتباطات که می‌تواند با نام‌هایی مانند Communication Manager یا Call Manager یا Call Server (و یا حتی نام‌های دیگر) نیز خوانده شود، امکان تعریف داخلی‌ها و به طور کلی راه اندازی یک سیستم ارتباطی تحت شبکه (Full IP) وجود دارد. آشکار است که دریافت خطوط شهری مخابراتی از نوع آنالوگ (خطوط معمولی که می‌شناسیم) یا دیجیتال (خطوط PRI یا E1) نیازمند تجهیزات دیگری است که به آن‌ها گیتوی (Gateway) گفته می‌شود ولی با در اختیار داشتن یک سرور مرکز تلفن تحت شبکه استفاده از خطوط مخابراتی مبتنی‌بر IP یا SIP Trunk (سیپ ترانک) امکان‌پذیر است.
سرورهای مرکز تلفن تحت شبکه می‌توانند برای مراکز تلفن خیلی کوچک با قابلیت‌های اندک و حجم ارتباطات پایین با استفاده از نرم‌افزارهایی که عمدتا رایگان هستند و با نام عمومی استریسک (Asterisk) خوانده می‌شوند و یا مراکز تلفن متوسط و بزرگ با قابلیت‌های متنوع و بسیار و حجم ارتباطات بالا که به طور کلی بر پایه لایسنس بوده و تجهیز آن‌ها نیازمند هزینه‌ی بیشتری است راه‌اندازی گردند که به عنوان نمونه می‌توان به راه کارهایی مانند AVAYA (آوایا) یا Cisco (سیسکو) اشاره نمود.
نوع دوم سرورهای مرکز تلفن تحت شبکه، سرورهای سخت افزاری ویژه مرکز تلفن هستند که آن‌را با نام Appliance معرفی می‌کنند. Appliance ها سرورهای از پیش طراحی شده و مختص به انجام کار مشخصی هستند که خود دارای مرکز کنترل (CPU)، حافظه (RAM) و دیگر اجزای مورد نیاز مشابه یک سرور می‌باشند. Appliance ها به طور عمومی دارای یک ظرفیت حداقلی هستند یعنی برای تعدادی داخلی و خطوط شهری دارای مجوز یا سخت‌افزارهای لازم می‌باشند که ظرفیت آن‌ها متناسب با نوع نیاز سازمان تا اندازه‌ی مشخصی قابل توسعه و افزایش می‌باشد ولی آن‌چه با سرورهای نرم‌افزاری شباهت دارد این است که حتی Appliance ها نیز برای توسعه خطوط مخابراتی آنالوگ یا دیجیتال نیازمند استفاده از گیتوی‌ها می‌باشند.
استفاده از Appliance ها معمولا با مدیریتی آسان‌‌تر همراه است ولی آشکار است که با توجه به منابع مشخص آن‌ها برای ظرفیت‌های بالا و یا حجم ارتباطات بسیار بالا طراحی نشده‌اند.
استفاده از Appliance ها در سازمان‌هایی که متناسب با ظرفیت آن هستند هیچگونه تفاوت چشم‌گیری نسبت به استفاده از سرورهای نرم‌افزاری ندارند یا به عبارتی سازمان‌هایی که منابع مخابراتی و ترافیک ارتباطی آن‌ها متناسب با استفاده از یک Appliance هستند در استفاده از آن به جای سرورهای نرم‌افزاری چیزی را از دست نمی‌دهند.
به طور کلی تعیین نوع سرور با دریافت اطلاعات فنی و نیازمندی‌های ارتباطی یک سازمان توسط کارشناسان فنی در این حوزه صورت می‌پذیرد.
GATEWAY
مراکز تلفن
هنگام استفاده از مراکز تلفن تحت شبکه نیازمند وجود خطوط شهری آنالوگ (خطوط مخابراتی که می‌شناسیم) یا دیجیتال (خطوط PRI یا E1) و یا داخلی‌های آنالوگ (تلفن‌های معمولی و سنتی یا دستگاه‌هایی نظیر فکس (Fax) یا POS) استفاده از گیتوی‌ها الزامی است.
همانطور که از معنای واژه گیتوی (Gateway) بر می‌آید، دستگاهی است برای ورود به ساختاری دیگری یا دروازه‌ای است میان دو سیستم متفاوت.
سرورهای مراکز تلفن تحت شبکه بر اساس ساختار IP با اصول و پروتکل‌های این ساختار طراحی شده‌اند، در حالی که تجهیزاتی مانند تلفن‌های آنالوگ رومیزی یا خطوط شهری مخابراتی آنالوگ و دیجیتال دارای معماری متفاوتی هستند، آشکار است که برقراری ارتباط میان دو سیستم با ویژگی‌های متفاوت نیازمند استفاده از ابزاری است که بتواند این دو سیستم متفاوت را با هم مرتبط نموده و یا به عبارتی ساده‌تر درخواست‌های دریافت شده از هر کدام را ترجمه کرده و به دیگری ارائه نماید. این کار وظیفه Voice Gateway ها می‌باشد.
گیتوی‌های صدا (Voice Gateway) دارای پورت‌های FXS (برگرفته از Foreign eXchange Subscriber) و FXO (برگرفته از Foreign eXchange Office) می‌باشند که پورت FXS برای اتصال تلفن‌های آنالوگ یا POTS (برگرفته از Plain Old Telephone Service) که همان تلفن‌های آنالوگ رومیزی سنتی می‌باشد استفاده می‌گردد و پورت‌های FXO برای اتصال به خطوط مخابراتی که از مرکز مخابرات ارائه می‌گردد مورد استفاده واقع می‌شود.
گیتوی‌های صدا می‌توانند شامل ترکیبی از FXS ها و FXO ها باشند و یا این که به صورت اختصاصی دارای یکی از این نوع پورت‌ها باشد.
به طور کلی همانند سایر تجهیزات مورد استفاده در ساختارهای مخابراتی یا شبکه‌های کامپیوتری و متناسب با ظرفیت‌های طراحی شده گیتوی‌ها نیز در دو نوع کلی طراحی شده‌اند که برخی از آن‌ها که دارای ظرفیت پایین‌تری هستند با نام کارت و برخی دیگری که ظرفیت بالاتری دارند با نام ماژول شناخته می‌شوند.
کارت‌ها این قابلیت را دارند که در برخی از سرورهای مرکز تلفن تحت شبکه به صورت مستقیم از طریق اسلات‌های موجود بر روی سرور متصل شوند ولی تمامی کارت‌ها به هنگام استفاده از Appliance ها باید به صورت مستقیم بر روی Appliance نصب شوند. ولی ماژول‌ها ماهیت مستقلی داشته که به صورت یک جز از ساختار شبکه و از طریق بستر شبکه با رابط‌های شبکه متصل شده و از طریق ترانک‌های IP مانند SIP Trunk به سرور مرکز تلفن تحت شبکه متصل می‌شوند و البته در مورد Appliance ها این تفاوت وجود دارد که ماژول گیتوی به صورت مستقیم و از طریق کابل شبکه به Appliance متصل می‌شود.
voip
نقطه پایانی در یک راه کار مرکز تلفن تحت شبکه ترمینال‌ها هستند که به دو صورت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری می‌باشند.
ترمینال‌ها همان ابزارهای در دسترس کاربر در یک ساختار تلفن تحت شبکه می‌باشند که بر اساس نوع نیاز کاربران انتخاب می‌شوند.
نوع سخت افزاری یا همان نوع رایج ترمینال‌ها، تلفن‌های تحت شبکه یا آی پی فون‌ها (IP Phone) هستند که دارای مدل‌های متعدد و مختلف بسیاری است ولی آن‌چه در همه‌ی آن‌ها یکسان می‌باشد این است که باید بر اساس دست کم یکی از پروتکل‌های استاندارد تلفن تحت شبکه (IP Telephony) طراحی شده باشند. پروتکل‌هایی مانند H.323، SIP، IAX یا سایر موارد که البته در بعضی مدل‌ها هستند تلفن‌هایی که از دو یا چندین پروتکل پشتیبانی می‌نمایند.
تلفن‌های تحت شبکه یا آی پی فون‌ها متناسب با نوع نیاز کاربران انتخاب می‌شوند که می‌توانند دارای قابلیت‌های متنوع از جمله پشتیبانی از تماس‌های تصویری (Video Call) باشند.
تلفن‌های تحت شبکه یا آی پی فون‌ها، در مدل‌های بی‌سیم DECT یا Wi-Fi نیز وجود دارند که در شرایط متفاوت و متناسب با نوع نیاز کاربران مورد استفاده واقع می‌شوند.
نوع دوم ترمینال‌ها، سافت‌فون‌ها (Softphone) هستند که نرم افزارهای قابل نصب بر روی کامپیوتر یا تلفن‌های هوشمند می‌باشند که به عنوان یک ترمینال مورد استفاده واقع می‌شوند. امروزه استفاده از سافت فون ها به دلیل پرتابل (قابل حمل) بودن بسیار مورد توجه قرار گرفته است و البته در مواردی هم مانند کاربری اپراتورهای (Agent) مرکز تماس (کال سنتر – Call Center) استفاده از سافت فون ها به علت آزادی عمل که به اپراتور می‌دهد (با توجه به این که تعداد تماس‌ها در کال سنتر زیاد است) بسیار مورد توجه است.
استفاده از سافت فون بر روی کامپیوتر همواره نیازمند استفاده از هدست‌های مناسب می‌باشد ولی استفاده از سافت فون ها بر روی گوشی‌های هوشمند به ابزار دیگری نیاز ندارد.
تقریبا بیشتر سافت فون ها از تماس‌های ویدئویی هم پشتیبانی می‌کنند که این خود یک ویژگی بسیار مهم به شمار می‌آید.
در دسته‌بندی ترمینال‌ها، البته موارد دیگری نیز وجود دارند که ما به جهت سادگی در معرفی از آن‌ها صرف نظر کردیم ولی در بخش‌های دیگر سایت به آن‌ها پرداخته‌ایم.
دیگر مواردی که خود نیز یک ترمینال به حساب می‌آیند شامل IVR در سیستم‌هایی است که ساختار IVR از ساختار مرکز تلفن تحت شبکه مجزا می‌باشد، یا دیگر موردی که وجود دارد سرورهای مرکز تماس (کال سنتر – Call Center) امروزی هستند که معمولا مستقل از سرورهای مرکز تلفن تحت شبکه هستند.
در کنار این موارد باید ترمینال‌هایی مانند فکس تحت شبکه (FoIP برگرفته از Fax over Internet Protocol) را نیز نام برد.
تلفن تحت شبکه VoIP
شرکت هاوش (آوای رسا سابق) با نزدیک به دو دهه پیشینه فعالیت در این حوزه یکی از ارائه دهنده‌های تخصصی مراکز تلفن تحت شبکه می‌باشد.
ما اضافه بر این که سال‌ها تجربه‌ی فعالیت در این حوزه را داریم و به ارائه‌ی راه‌کارهای مختلف پرداخته‌ایم، نخستین شرکت ارائه دهنده‌ی محصولات آوایا (AVAYA) در ایران هستیم و با اجرای بیش از ۴۵۰ پروژه در این زمینه افتخار داریم که به عنوان برترین ارائه دهنده‌ی راه‌کارها و محصولات و کالا‌های آوایا (AVAYA) نیز در کشور خدمت‌گزاری نماییم. در کنار اجرای صدها پروژه‌ی موفق در این زمینه نسبت به انتقال دانش به بسیاری شرکت‌های دیگر در این زمینه نیز فعالیت کرده‌ایم.
برای آشنایی بیشتر با مراکز تلفن تحت شبکه قابل ارائه توسط این شرکت از شما دعوت می‌کنیم که با محصولات ما در این زمینه از طریق همین سایت آشنا شوید و یا جهت کسب داده‌های بیشتر با ما در ارتباط باشید.
جهت دریافت مشاوره و کسب اطلاعات تکمیلی از لینک روبرو وارد شوید و با کارشناسان هاوش در ارتباط باشید.